تقسيمات كشوري

 شهرستان خرمدره به لحاظ تراكم نسبي جمعيت در سطح استان رتبه اول را داراست.اين شهرستان از يك بخش مركزي و دو دهستان به نام الوند و خرمدره و يك شهر به نام خرمدره تشكيل شده است . خرم‌دره 1۸ روستاي داراي سكنه است :اردجین- شویر- سوکهریز- اسلام آباد- انجلین- رحمت آباد- قلعه حسینیه- الوند- باغدره- فلج- خلج- ویستان بالا- ویستان پائین- پلاس - نصیر آباد - خلیفه‌لو- آرانج - پلك 8 روستا دارای دهیاری می‌باشند.طبق آمار گیری سال 85 این شهرستان دارای جمعیتی 60499 نفری است که معادل 15342 خانوار خواهد بود و جمعیت شهری آن 48398 نفر و روستائی 12101 نفر میباشد .

موقعیت جغرافیایی شهرستان

   شهرستان خرم‌دره در 49 درجه و 25 دقیقه تا 48 درجه و 55 دقیقۀ طول شرقی نصف‌النهار مبدأ و 36 درجه و 25 دقیقه تا 36 درجه و 10 دقیقۀ شمالی خط استوا قرار گرفته است. ارتفاع آن از سطح دریا 1575 متر می‌باشد.مساحت شهرستان 407 کیلومتر مربع می‌باشد.این شهرستان در قسمت جنوبی استان زنجان واقع شده که از شمال به استان قزوین و از شرق و غرب به شهرستان ابهر و از جنوب به شهرستان خدابنده محدود می‌شود.منطقۀ خرم‌دره، منطقه‌ای کوهستانی محسوب می‌شود.

وجه تسميه و پيشينه تاريخي  

 نام خرم دره برگرفته از موقعيت طبيعی اين منطقه است و چون خرم دره روستای خوش آب و هوا و خرمی واقع شده بود، به اين نام معروف شده است. چنان که از آثار و نوشته های مورخين، جغرافی دانان و سفرنامه نويسان برمی آيد، منطقه خرم دره به واسطه وجود کبیر رود در طول حيات خود همواره منطقه ای آباد و سرسبز بوده است. به نوشته حمداله مستوفی كه در قرن هشتم قمری مدتی متصدی مالياتی ابهر و زنجان بوده، .

در سفرنامه سيف ‌الدوله (دوران قاجار) درباره خرم دره آمده شده است "خرم دره ده با صفای معتبری است. باغات و زراعت زياد دارند. آبش بسيار، در كنار رودخانه‌ای واقع است. حمام و مسجد خوبی دارد. مردمش ترک زبان هستند و بعضی باراندازها به جهت كاروانسرا ساخته‌اند." در زمان ناصرالدين شاه مادام ديولافوا فرانسوی كه از خرم دره ديدن كرده در سفرنامه خود نوشته است: " در دو منزلی سلطانيه، دهكده قشنگ و باصفايی است كه موسوم است به خرم دره. الحق نام شايسته‌ای است كه به حقيقت نزديک است. از تبريز تا اين جا دهكده‌ای كه اين طور آباد و خرم باشد نديده بودم."
مهم ترین علت وجودی شهر خرم دره جريان ابهر رود در طول شهر است که دليل اصلی وجود باغ ها و زمين های کشاورزی و چهره سبز و خرم اين منطقه به حساب می آيد. روستای خرم دره در گذشته شامل محله‌های لشگری، چاله محله و محله حصاری بوده و پس از آن محله‌های نوكر زک (قنات نو)، حاج ملاعلی، ناوک و گونه ‌زار، سلطان آباد، تازه كند و شهرک قدس به آن اضافه شده است و به اين ترتيب شهر در مقاطع مختلف تاريخی توسعه يافته است. همچنين بارندگی مناسب و عبور ابهررود از ميان آن، سبزی و طراوت خاصی به خرم دره بخشيده که باعث شده است سفرنامه نويسان و جغرافی دانان از آن با عنوان باغ شهر نيز ياد کنند.